
Verslag van PJ (Piet-Jan)
Zaterdag 28 september was het eindelijk zover. Na de succesvolle incidenten/ Wat als…?-dag van vorig jaar waren de verwachtingen weer hoog gespannen. Wat Elmar dit keer bedacht had aan incidentenscenario’s. Want dat is waar het deze dag om gaat. Het via scenario’s oefenen van mogelijke situaties die zich op het water voordoen (zonder dat je dus weet wat er gaan gebeuren) en daar met zijn allen zo goed mogelijk mee omgaan.

De dag was grootser aangepakt. De locatie was eiland ’t Hooft’, KNRM Blaricum was beschikbaar voor hulp en een ook 8 leden van KV Zeeburg namen deel aan dit evenement. Alleen het weer leek nog roet in het eten te kunnen gooien (hoewel Elmar ook daar rekening mee had gehouden).

Vanaf KOIJ vertrokken we in een groep van 7 naar ’t Hooft.’ Waar ook KV Zeeburg en KNRM naar toe kwamen. In een uitgebreide briefing werd uitgelegd wat de bedoeling was. Eerst een gezamenlijk scenario en daarna in een verdeling van 2 groepen nog meer. Elke groep had een begeleider (die dus wel wist wat bedoeling was) om het geheel in de gaten te houden.

Na een uitgebreide briefing wat de bedoeling was gingen met zijn allen het water op voor het 1e scenario. Daarna zoals aangegeven nog een aantal scenario’s in de subgroepen.
Met name het feit dat je niet weet wat er gaat gebeuren maakt dit soort oefeningen interessant. Je moet dan immers ter plekke handelen en zorgen dat het incident toch goed afloopt.
Op het eind natuurlijk nog even de belangrijkste leermomenten met elkaar besproken.
Die van mij zijn:
- Zelf tochtleider zijn en helpen met gecompliceerde reddingsituatie gaan niet goed samen. Je hebt dan als tochtleider geen overzicht meer. Er kan immers nog meer gebeuren dan enkel de situatie waar je mee bezig bent (zoals natuurlijk ook gebeurde).
- Oefen met sleeplijn vast en los maken aan een boot is een. Maar het is ook zeker handig te oefenen om deze snel van je zelf los te kunnen maken.(Sleeplijnen kunnen aardig in de weg zetten als ze niet snel worden opgeborgen)
- Veel oefenen met verschillende situaties is niet alleen enorm leerzaam maar ook heel erg leuk.
Dus, Enorm genoten en veel geleerd. Prachtige opzet van dit event. En Elmar enorm bedankt voor het organiseren hiervan.
Evaluatie van Robert
Kajakken is een risicosport. Het is daarom goed om als club aandacht te besteden aan veiligheid. Een korte evaluatie van een deelnemer aan de incidentendag georganiseerd door de kajakverenigingen Kano op IJburg en Zeeburg in samenwerking met de KNMR.
De ervaring leert, en dat kan ik persoonlijk bevestigen, dat wanneer er een incident op het water plaatsvindt het meestal niet beperkt blijft tot die ene. De incidenten volgen elkaar in rap tempo op. Op de incidentendag doorliepen we verschillende en uiteenlopende scenario’s maar allemaal met de opbouw van meerdere incidenten tegelijkertijd of snel achtereenvolgend. Deze scenario’s zijn reëel maar als training zou er wat voor te zeggen zijn om ze op te breken in verschillende elementen en die apart te oefenen.
In handelingen zijn er eigenlijk twee sleutelmomenten:
· Hoe krijg je de drenkeling uit het water?
· Hoe krijg de drenkeling aan boord van de KNMR-boot?
Ik moest bijvoorbeeld een drenkeling spelen die out was gegaan en niets meer zelf kon. Het duurde heel lang voordat men mij uit water had en daarna eenmaal terug in mijn boot (scoop op aanwijzing van de observant) lukte het eigenlijk niet om mij aan boord van de KNMR-boot te krijgen.
Het zou interessant om die zaken apart te oefenen. Hoe krijg je iemand in zijn boot die zijn benen heeft gebroken, arm uit de kom, of volledig out is gegaan? Welke aanpak werkt het beste om iemand aan boord te krijgen van een KNMR-boot die zelf kan meewerken maar ook van drenkelingen die niets meer zelf kunnen?
Een ander element om apart te oefenen is communicatie.
· Wie en hoe neem je de leiding? Welke handelingen horen daarbij, en welke juist niet? Hoe maak je jezelf kenbaar en verstaanbaar? Wat doe je wanneer de aanvankelijke leiding wegvalt?
· Hoe treed je in contact met de hulpdiensten? Mobiele telefoon, marifoon, noodsignalen? Wanneer gebruik je wat? Positiebepaling? Zelfredzaamheid van 30 minuten i.v.m. aanvaartijd.
Kajaklessen op een rijtje (Elmar)
De lessen uit deze dag (+ aangevuld uit andere bronnen) naar voren kwamen:
- Noodoproepen op het water via:
- de Kustwacht 0900 0111. De Kustwacht coördineert reddingsoperaties op het water.
- de KNRM Helpt App => gebruik de rode spoedknop. In de app kan je ook je GPS-locatie doorgeven.
- 112
- Als kajakker ben je zeer slecht zichtbaar op het water, zeker met hoge golven en slecht weer en in het donker.
- Voor in het donker breng reflecteren materiaal aan op je boot en peddels (hoogste punt tijdens het varen) en zorg dat ook een omgekeerde boot zo te zien is.
- Reken op een aanvaartijd van meer dan een half uur.
- Voor IJburg zijn de dichtstbijzijnde KNRM reddingsstations Huizen (16km) en Marken (23km).
- Als groep ben je dus eerst ruim een half uur op jezelf aan gewezen.
- Sleepjes zijn een risico met (KNRM) boten in de buurt i.v.m. risico op overvaren sleeplijn.
- Ook losse, drijvende, sleeplijnen opbergen met motor in de buurt, om te voorkomen dat deze in de schroef of jet-aandrijving komen!
- Voorkomen om net voor of achter de KNRM boot te varen, voor wanneer deze voor op achteruit weg wil varen.
- Indien hulpverleners geen ervaring hebben met kajakkers, geef ze dan aanwijzingen. Denk bijvoorbeeld aan het legen van een zeekajak en een kajakker uit kajak met kleine kuipopening halen.
- Kajakker zoveel mogelijk aan zwemvest uit het water tillen i.p.v. optillen aan kleding of armen.
- ‘Eerst mensen dan materiaal’, dus eerst een drenkeling helpen en daarna pas zijn boot legen etc.
- Gaat de tochtleider onderuit dan neem jij de leiding over. Het gaat daarbij niet om je ego, maar om een gecoördineerde actie.
- Vaak mondt een incident uit in meerdere drenkelingen, kajakkers in nood. Stel dan iemand aan die per subgroepje de acties coördineert. En let op dat de subgroepen bij elkaar in de buurt blijven.
- Blijf op de omgeving letten (scheepvaart, afdrijven, stenen dijk etc.).
- Kajak eerst snel legen, de laatste liters pas wegpompen als de situatie onder controle is.
Toen nog wat…
Voor de niet aanwezigen: Voor de start van een nieuwe ronde drama op het water trok iedereen een kaartje met daarop zijn rol, bijvoorbeeld “je bent tochtleider” of “je bent lekker aan het surfen en ramt de boot van de tochtleider”. De veroorzakers van de incidenten houden hun rol vooraf stil. Als de groep op het water is gaat er aldus ‘onverwachts’ iets mis. Daarna moet de groep het ontstane incident oplossen met de middelen en ervaring die ze hebben. Deze keer konden ze daarbij ook de hulp van de KNRM inroepen.
Luut en Luca, bedankt voor jullie mede-organisatie en deskundige begeleiding.
KNRM Blaricum, super bedankt voor deze oefening en jullie goede werk in het algemeen.
Er komt mogelijk een vervolg met oefeningen met KNRM op het aan boord halen van kajakkers.
Alle deelnemers bedankt dat jullie dit aandurfden, het koude water trotseerden en met overgave jullie rollen speelden.
Elmar